GERRAREN ONDORIOAK

HILDAKOAK ETA KONTZEKUENTZIEN KRISIA

Hildakoak 60 milliotik gorakoak izan ziren eta zifra horretan ez dira sartzen gerrak eragindako zeharkako heriotzak (gosea, gaixotasunak etab) 35millioi saurituta eta 3 millioi desagertutta.

Bizirik atera zirenek benetako krisi morala jasan zuten, gizakiak zer-nolako bihozgabekeriak egin ditzakeen jabetuta. Aliatuek nazien kontzentrazio-esparruak aurkituzituzten.Leku horietan, 6 millioi judu hil ziren, baita nazien sarrazkitze eta genizidio-politikaren ondorioz jazarritako beste pertsona asko ere. Biztanle zibilak sarraskitze taktika militarrak erabili zirela (bonbardaketa masiboak hirietan, bonba atomikoa), eta horrek eztabaida sakona abiarazi zuen armadek gerretan izan beharreko jokabideari buruz.

ALDAKETA POLOTIKOAK

Bigarren Munduko Gerraren ondoren, Mendebaldeko Europak erabat galdu zuen munduko politikaren nagusitasuna, Sobietar Batasunaren eta Ameriketako Estatu Batuen mesedetan. 

Europalo herrialdeek beren inperio kolonialak ere galdu zituzten. Nazioarteko botere-galera hori aurre egitrko, Europa bateratzearen beharra proposatzen hasi ziren Europan.

Handik laster, Ameriketako Estatu Batuen eta Sobietar Batasunaren arteko harremanetan tirabira asko izaten hasi zirenez, gerra Hotza delakoa sortu zen.

NAZIO BATUEN ERAKUNDEA

Nazion batuak lau helburu dauzka:

1. Pertsonen Eskubideak Babestea: adin, sexu, arraza, eta erlijioagatiko bereizketarik egin gabe.
2. Bakeari Eustea: NEBn sartu aurretik, kide berriek uko egin behar diote indarra erabiltzeari eta konpromisoa hartu behar dute herrialdeen arteko gatazkak eta baketasun konponduko dituztela
3. Herrien Determinazioa: Herri batek ez dio subirotasuna mugatuko beste bati. Horren ondorioz, imprioak deskolonizatzeko ateak ireki ziren.
4. Herrien Arteko Lankidatza: NBEk hainbat erakunde espezializatu sortu zituzten, estatu  kideek elkarri laguntza emateko gai garrantzitzuenetan: nekazaritza eta elikadura (FAO), osasuna (MOE), hezkuntza, zientzia eta kultura (UNESCO), lana (NLE), haurren babesa (UNUCEF).

Erabaki garrantsitzuenak  Segrtasun Kontseiluak hartzen ditu. Bost herrialdeek beto-eskubidea dute kontseiluan: AEBek, SEBN ek, Britain Handiak, Frantziak eta Txinak.

BAKEAREN ANTOLAKETA

BAKE-KONFERENTZIAK: YALTA ETA POTSDAM

Aliatuek Versaillesko itunaren hutsegiteagatik ikasi zuten. Hori dela-eta, gerraren hasieratik eztabaidatu zuten zer baliabide erabiliko zuten bake iraunkorra lortzeko. Gerrak agerian utzi zuen bi potentzia nagusi zeudela,

Amerikako Estatu Batuak eta SESB, eta munduko ordena berriak gertaerahori islatu behar zuen.

Aliatuak zenbait konnferentziatan bildu:

Yaltako Konferentzia: Stalin , Roosvelt eta Churchillen mintzagaia naziengandik askatu ondorengo Europako egoera izan zen.

• Ekialdeko Europan, hauteskunde libre eta demokratikoak egiteko kompromisoa hartu zuen Stalinek, baina Mendebaldeko ikuskapenik onartu ez zuenez, agindutako ezerezean gelditu zen.
• Alemania armadarik gabe geldituko zen eta lau zatitan banatatutako zati baoitza potentzia garaileetako batek administraturik ( AEBek, SESB, Britain Handian eta Frantzian)
• Nazio Batuen Erakundea (NBE) sortzea proposatu zen, nazioarteko erakunde bat izango zen eta bakeari eusteko helburua izango du.

Potsdamgo Komferentzia: 1945eko uztailan, aliatuen arteko desadostasun handiak agerian jartzen hasi ziren. Stalinen jokaera gogorra izan zen, hasieran itudutako mugak gainditzen zituzten lurralde-hedapenak proposatu baitzituen. Gauza bakarrean etorri ziren bat: naziek egindako gerrako krimenen arduradunen eurkako epaiketak hastea.


Lurralde-Aldaketak

Arazo zailean Polonia izan zen, Britain Handiak eta AEBek onartu zuten SESBek Poloniako lurralde batzuk eskuratzea hau da SESBek Hitlerrekin 1939an sinatutako ez erasotzeko itunariesker anexionatuko Poloniako lurraldeak. Ordainetan, Alemaniak Ekialdeko Prusiaren hegoaldea, Pomerania eta Silesia ematen zizkion Poloniari. Poloniaren mugak Oder eta Nessie ibaien artean ezarri zen.

Alemania lau herrialdeen artean banatu zuten, eta Austria Alemaniaren lurraldetik bereizi zen. Berlin eta Viena hiriak ere zatitu zituzten.

Parisko bakean 1947an SESBek Poloniako ekialdea, Baltikoko estatuak Finlandiatik Karelia lortu zuen, eta gainerako Ekialdeko Prusia hartu zituen.

ALIATUEN GARAIPENA (1942-1945)

1942 urtetik aurrera, aliatuek aurrea hartu zuten, eta horri esker garaitu zituzten alemaniarrak eta japoniarrak 1945 urtean.

1942 urtean zenbait gauza gertatu ziren :

1-stalingrad: Ekialdeko frontean, alemaniarrek erregai gutxi zutenez, Kaukasoko petrolio-erreserbak nehi                            

   zituzten baina huts egin zuten.

2-Alamein: Afrika Korps Egipto konkistatzen saiatu zen, Ekialde Erdikoko petrolioa kontrolatzeko.

    Rommel jeneralak Alameingo Gudua galdu.

3-Midway: Ozeano Barean, Japoniaren ofentsiba geldiarazi zuten aliatuek.

ALIATUEN ASKEN OFENTSIBAK

1944an, Errusiako armadak ofentsiba arrakastatsua hasi zuen eta Alemaniako mugetaraino helduzen.

Aliatuek, Alemaniak entzuteko gaitasunik ez zuela eta Errusiaren hedapena mehatxu handia zela oharturik, Normandiako Lehorreratzea hasi zuten 1944ko ekainaren 6an Frantziako Kostaldean.

Xedea mendebaldean fronte bat irekitzea zen, Berlinera errusiarrak baino lehen heltzeko. Alemaniarrek azken eraso bat egin zuten baina porrot egin zuten.

Aliatuek alemaniako hirien bonbardaketa estrategikoak egiten jarraitu zuten .

Sobietarrek beste ofentsiba bat egin zuten, Berlin inguratu zutenean Hitlerrek bere buruaz beste egin eta 1945 ko maiatzaren 2an, Beerlin konkistatu zuten. Italiako iparraldean ere errenditu zen Alemaniako armada, eta Mussolini fusilatu zuten eta hori pastu ondoren gerra amaitu.

AEBek Iwo Jima eta Okinawa hartu zituen, Japoniako armadak hil arte eusteko agindua baitzuen, gerra lehenbailehen amaitzeko gogoa izan Truman presindenteak eman zuen arrazoia, bomb atomioa erabeltziko agidua ematek. Bombak Hiroshima eta Nagasaki Japoniako hiriak suntsitu zituen 1945eko abztuaren 6an eta 8an. Japoniaren baldintzarik gabeko errendizioa 1945eko irailaren 2an sinatu zen.

ALEMANIAREN OFENTSIBA (1939-1941)

Mendebaldeko frontea

Alemaniako armadak hilabete batean inbaditu zuen Polonia, blitzkrieg erabili zuen konkistatzeko tanke ugari erabiliz.

1940ko apirilan Dinamarka eta Noruega inbaditu zitueneta eta maiatzan Frantzia inbaditu eta Frantzia inbaditu aurretik Holanda eta belgika konkistatu zituen lehenengo.

Frantzia bitan zatitu zuten: 1. Atlantiko aldean alemaniaren agindupean.

                                       2. Gainerako lurraldeak eta koloniak Petain generala zeuzkan, baina  Petain                                               hitlerren agindupean zegoen.

Chamberlainek dimititu egin zuen eta Wiston Churchilek ipni zen bere lekuan, eta Wiston Churchilek joan zen Alemaniaren kontra eta hori egiteagatik Hitlerrek joan zen Britain Handia inbaditzeko.

Britain Handia flota hobea zeukanez Alemania hegazkinez eraso zuen baina irabazi zuen Britain Handia,  guda hori Ingalaterrako Gudua deitu zioten.

Italia sartu zen gerran joan ziren Afrikako iparraldera baina zailtazunak zeuzkaten eta Alemaniaren laguntza behar izan zuten: Alemania bidali zituen Afrika Korps.

Gero Italia Grezia inbaditu nahi zuen eta ezin izan baina Alemania lagundu zion berriro ere.

EKIALDEKO FRONTEA

Hitlerrek SESB inbaditzea erabaki zuen, komunismoa zegoelako eta haientzat komunismoa bere etsai nagusia zen.

1941 urtean Alemaniarrek SESB inbaditu zuten,  helburua neguaren aurretik Leningrad, Mosku eta Kiev okupatzea zen.

Baina operazioa atzeratu zen zerez neguak gerra-gurdiei aurrera egitea eragotzi. Alemaniako armadak helburu bete ez zuenez, errusiarrak berrantolatu eta borrokarako prestatu.

OZEANO BAREKO GERRA

Japonia zen Ozeano Bareko potentzia nagusia.Emperadorea irudi sinbolikoa zen eta militar talde batek kontrolatzen zuen gobernua, diktadura militar bat zegoen, Tojo generala zen agitzen zuena.

Japonia Mantxuria eta Korea inbaditu zuen.

1941 urtean Japonia Pearl Harbor eraso zion AEBek Ozeano Bareko zuen base militar bati.

BaseA suntzitu baina salbatu ziren hegazki-hontziak, horrregatik AEBek sartu zen bigarren mundu gerran, aliatuen taldean.

TOTALITARISMOEN ORDENA BERRIA
Europa Alemaniaren interesen mende geratu zen. Okupatutako lurraldeetan, gobernu naziak esplotazio ekonomikoa eta errepresio opolitikoa ezarrizituen, eta juduak sistematikoki jazarri. Aurkariak eta juduak lan esparruetan sartu zituzten, esklabo gisa lan egiteko, eta sarrazkitze-esparruetan miloika pertsona hil zituzten.

Japonia okupatutako herrialdeetan antzeko politika ezarri zen

 

HEMEN DAUZKAZUE BESTE BLOG INTERESGARRI BATZUK:

1. http://englishberrio.blogspot.com.es/ 
2. http://informaticdbh4a.blogspot.com.es/
3. http://historybyasier.blogspot.com.es/
4. http://teknoberrio4dbh.blogspot.com.es/
5. http://euskeraberrio.blogspot.com.es/
6. http://teknoberrio.blogspot.com.es/
7. http://www.injusticius.blogspot.com.es/
8. ruikygo.blogspot.com
9. http://historiaetageografia.blogspot.com.es/
10. http://dbh4historiablog.blogspot.com.es/
11. http://fisika-kimika4.blogspot.com.es/
12. 4dbhtekno.blogspot.com
13. http://englishiratxe.blogspot.com.es
14. http://www.prohistorius.blogspot.com.es/
15. http://euskeraberrio.blogspot.com.es/
16. http://historiaberrio.blogspot.com.es/
17. http://nerealopeziturriaga.blogspot.com.es/
18. Interestingbyologic.blogspot.com
19. http://englishberrioalba.blogspot.com.es/
20. http://fisikakimikaberrio.blogspot.com.es/
21. http://bioetageo.blogspot.com.es/
22. http://historiaberrio4a.blogspot.com.es/
23. http://inforlanaa.blogspot.com.es/
24. http://heziketafisikoadbh4.blogspot.com.es/
25. http://laurahistoria4eso.blogspot.com.es/
26. http://raquellengualiteratura4c.blogspot.com.es/
27. https://lenguaaaaaaaaaaaaa.blogspot.com
28. http://informatikalana1.blogspot.com.es/

SEGURTASUN KOLEKTIBOAREN PORROTA ETA GERRAKO BIDEA (1930-1939)

Esan behar dudan lehen gauza gai hau oso interesgarria da eta  irakurtzen duzuenean informazioa ez egin bakarrik lan bat egiteko zera eta zerbait ikasteko. Zuek egin nahi duzuena.

Nazioen Elkartearen Eraginkortasunik Eza Faxismoen Aurka

 1929ko krisiak ondorio politiko eta sozial larriak izan zituen. Japoniak, Italiak eta Alemaniak kampo-politika erasotzaileak eta espantsionistak hasi zituzten, merkatu eta oinarrizko lehengaiak kontrolatzeko hori nazionalismo basatia eta aberriarekiko harrokeria bultzatu zituzten.
Nazio batasuna hasi zenean hiru lurralde joan ziren: 1- Japonia: Mantxuria inbaditu eta bota zuten.

                                                                             2- Alemania: Joan zen nahi zuelako bere 

                                                                             3- Italia:Wtiopoa inbaditu zuen.
Faxismaren Arteko Lankidetza

Bota zituzten eta gero, Alemania eta Italia aliantza eta ardatz bat egin zituzten Berlin-Roma izenekoa.

Gero Japonia eta Alemania aliantzan bat egin zuten, ANTIKOMINTERN izenekoa eta geroago Italia sartu zen.

Baretze-Politikaren Porrota

Alemaniak espantsio-prozezua hasi zuen Europan. Europako potentziek  BARETZE POLITIKA egin zuten Alemaniaren eskakizun guztiak onartu zituzten beste gerra bat ez pizteko.
1938 urteanAlemania Austria inbaditu eta Sudeteetan (Txekoslobakia)  Alemaniar asko bizi ziren eta horregatik nahi zuen lurralde hori, batzar bat euki zuen Chamberlainekin eta eman zizkion Tsudeteeak.
Geroago Municheko Konferentzia egin zuten Hitler, Chamberline, Daladier eta Mussoliniren artean, txekoslovakia osoa eman zioten Alemaniari.

Gerraren Eragilea:Poloniaren inbasioa

Hitler polonia eraso zuen nahi zuelako eta hori egitean Frantzia eta Britain Handia lagundu zioten poloniari itun bat zinatu zutelako.
Alemania ezerasotzeko itun bat zinatu zuen SESBkin, itun hori esaten zuena zen Polonia banatuko zutela eta SESBek Finlandia eta Baltikoak estatuak lortuko zituen.

Hitlerrek eskatu zion Poloniari Danzing emateko baina esan zuten ezetz eta Plonia inbaditu zuen 1939an,
Frantzia eta Britain Handia  Alemaniaren kontra joan zen eta horrela hasi zen Bigarren Mundu Gerra.

Kaixo Alain Garrido naiz dbh-en nago 4garren mailan ikasle bat, Gai hau aukeratu dut asko gustatzen zaidalako. Nik daukadan ikasgai onena da niretzat, nire klaseko jendeari ez zaio gustatzen bakarrik  niri eta beste pertsona bati, Asier Olea,  bera ere dauka blog bat. Niretzat gai hau oso interesgarria da jakin  nahi dudalako zer pasatu zen antzinean. Idatziko dudan gauza guztiak euskaraz izango dira, ez baduzue zerbait ulertzen esan eta duda guztiak argituko dizkizuet. Blog honetan azalduko dizuet zeintzuk izan ziren kausak , ondorioak, ze erakunde sortu zen eta abar. Eskerrik asko blog hau ikusteagatik.